حضرت فاطمه معصومه عليها السلام در روز اول ذيقعده سال 173 قمري در مدينه منوره ديده به جهان گشود. پدر بزرگوار آن حضرت، امام موسي کاظم عليه السلام و مادر گرامي اش حضرت نجمه خاتون مي باشد، که بعد از تولد حضرت رضا عليه السلام به «طاهره » ملقب گرديد. (1)
… در سال 201 قمري در پي انتقال اجباري امام رضا عليه السلام به خراسان، حضرت معصومه عليها السلام بعد از يک سال تحمل دوري برادر بزرگوارش از مدينه منوره عازم خراسان گرديد. از آن جايي که حضرت فاطمه معصومه عليها السلام پيام آور فرهنگ و معارف اهل بيت عليهم السلام و مدافع مظلوميت امامان شيعه و تداوم بخش راه پدر بزرگوارش در مبارزه با طاغوت هاي زمان بود، عوامل حکومتي بني عباس، در شهر ساوه به کاروان حامل آن حضرت حمله کرده و همراهان آن حضرت را به شهادت رساندند. حتي طبق نوشته استاد محقق شيخ جعفر مرتضي عاملي در کتاب حياة الامام الرضا عليه السلام، آن حضرت را نيز مسموم نمودند (2) . حضرت فاطمه معصومه عليها السلام بر اثر مسموميت و شدت غم و اندوه در شهر ساوه بيمار گرديد و فرمود: مرا به شهر قم ببريد; زيرا از پدرم شنيدم که مي فرمود: شهر قم مرکز شيعيان ماست (3) . براي همين حضرت معصومه عليها السلام در 23 ربيع الاول سال 201 قمري به شهر قم وارد شده و مورد استقبال عده زيادي از مردم مشتاق و شيفته اهل بيت عليهم السلام قرار گرفت. آن بزرگوار بعد از 17 روز اقامت در منزل موسي بن خزرج که به «بيت النور» شهرت يافت، در دهم ربيع الثاني سال 201 هجري ديده از جهان فرو بسته و در «باغ بابلان » محل فعلي مزار آن حضرت دفن گرديد.
شهر قم قبل از ورود حضرت معصومه عليها السلام
قم قبل از اسلام به صورت چند قلعه بوده که عده اي زرتشتي و يهودي در آن زندگي مي کردند. بعد از اسلام با آمدن اشعري ها (که اصالتا شيعه و يمني تبار بوده اند)، کم کم اين سرزمين توسعه يافت. در اوائل قرن اول و در سال 23 هجري شهر قم توسط لشکر اسلام فتح گرديد و رفت و آمد مسلمانان عرب به قم آغاز شد. نخستين کساني که از اشعري ها به قم آمدند عبدالله بن سعد و عبدالله احوص و عبدالرحمن و اسحاق از فرزندان سعد بن مالک بن عامر اشعري بودند و به اين ترتيب ارتباط شيعيان خالص علوي با قم برقرار شده و مامن شيعيان گرديد. از آن زمان مردم قم به مذهب اهل بيت عليهم السلام علاقه خاصي پيدا کرده و به همين جهت مورد سختگيري و بي مهري خلفاي حاکم و ستمگر عصر خود بودند.

صفحات: 1· 2