وَ تِلكَ الأمثالُ نَضرِبُهَا لِلنَّاسِ وَ مَا يَعقِلُهَآ إِلاَّ العَالِمُونَ؛   اين مَثَلها را براى مردم مى زنيم و جز دانشوران آنها را درنمى يابند . 
«مَثَل» يكى از گونه هاى سخن و از كهن ترين تراوشهاى انديشه فرهيختگان نامور يا بى نشان است و وظيفه انتقال سريع مفاهيم را بر عهده دارد . مَثَل ، عصاره فرهنگ ملّتها است كه در عبارتهايى كوتاه و رسا به ظهور مى رسد و اغلب در پسِ آن ، داستان يا حادثه اى نهفته است .
مَثَل جمله اى است مختصر و مشتمل بر تشبيه يا كنايه يا مضمون حكيمانه كه به سبب روانى لفظ و روشنى معنا و لطافت تركيب، شهرت عمومى يافته   ، همگان از آن در گفت و شنود روزانه استفاده مى كنند و به اين وسيله معقولى را محسوس كرده يا موهومى را به تصوير مى كشند تا در روان مردم بهتر جاى گيرد. تأثيرگذارى مَثَل بيشتر از گونه هاى ديگر كلام است و، در حقيقت ، راهى است ميان بُر و كم هزينه
براى رسيدن به هدف كه هدايت يا گمراهى كسى باشد:  يُضِلُّ بِهِ كَثِيرًا وَ يَهْدِى بِهِ كَثِيرًا؛   بسيارى را با آن گمراه و بسيارى را راهنمايى مى كند.
رازِ ماندگارى مَثَلها نيز يكى استفاده عمومى از آن است كه سينه به سينه از نسلى به نسل بعد انتقال مى يابد و دهان به دهان باز گو مى شود تا به دوران كنونى مى رسد . ديگر اينكه هميشه پيامها و حكمتهايى كه در قالب هنر به مردم عرضه شده اند ، ماندگارتر بوده است. از همين رو مَثَل ، به دليل وجود ظرافتهاى هنرى در پيدايش، شكل گيرى لفظ ، موسيقى و نحوه بيان، مانا شده است.

پاره اى از مَثَلهاى فارسى اقتباس از سخنان اهل بيت عليهم السلام بوده يا نظير آنها در سخن معصومان عليهم السلام وجود دارد
ما در این بخش مبه تطبیق احادیث معصومین (ع) و ضرب المثلهای امروزی می پردازیم .

آب پاكى را روى دست (به دست) كسى ريختن .
برگرفته از سخنان معصومان عليهم السلام درباره پاك كنندگى آب؛ مانند سخن امام صادق عليه السلام :اَلماءُ يُطَهِّرُ؛ 
آب پاك مى كند .
توضيح : «آب پاكى ، آبى است كه پس از شستشو و ازاله نجاست براى تطهير شرعى روى شى ء نجس مى ريزند . مَثَل حاضر كنايه از بيان حرف آخر و تعيين تكليف قطعى و نهايى مخاطب است در جهت خلاف اميد و انتظار او ؛ به عبارت ديگر مفهوم آن كسى را بالمرّه نوميد كردن و آخرين اميد او را نسبت به موضوع مورد نظر از بين بردن است» .

امثال و حكم ، ج 1 ، ص 5 .
كتاب من لايحضره الفقيه ، ج 1 ، ص 5 .
كتاب كوچه ، ج 1 ، حرف آ ، ص 74 .

ماه در آب ، سید محسن موسوی، ص 19.

همراه این بخش باشید منتظر نظرات شما دوستان هستم .